Λίγα γεγονότα πιστεύω ότι έχουν συγκλονίσει τη γενιά μας όσο η ανακοίνωση αυτού του δημοψηφίσματος. Οι πρώτες σκέψεις μου ήταν «Πώς μας ζητάει να ψηφίσουμε εφόσον δε μας εξηγεί τι σημαίνει η κάθε επιλογή;» και «Τι θα γίνει να μείνουμε εκτός Ευρώπης;». Ωστόσο, το ίδιο το ερώτημα του δημοψηφίσματος είναι τόσο ξεκάθαρο που νομίζω ότι κανείς δε θα έπρεπε να διστάζει να απαντήσει ΟΧΙ. Με κόσμιο και επίσημο τρόπο μας ρωτάνε, «Θέλεις να συνεχίσουμε την τακτική του ναι σε όλα ή όχι;».
Είμαστε παράξενος λαός. Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων κυβερνήσεων και ενώ τα μέτρα ψηφίζονταν κατά πλειοψηφία, άκουγα από πολλούς να λένε «Εμάς δε μας ρώτησε κανείς αν συμφωνούμε με αυτά τα μέτρα, δε μας ρώτησαν αν θέλαμε το ΔΝΤ και τα μνημόνια». Αποτέλεσμα όλων αυτών, αρκετά καθυστερημένα, ήταν να φύγουν από την εξουσία τα ίδια και τα ίδια πρόσωπα. Έρχεται λοιπόν ο πρωθυπουργός της χώρας σου μετά από διαπραγμάτευση στην οποία δεν είπε ναι σε όλα και σου ανακοινώνει ότι για πρώτη φορά μπορείς να πεις τη γνώμη σου. Για πρώτη φορά σε ρωτάει μια κυβέρνηση ανοιχτά και ξεκάθαρα αν θέλεις να συνεχιστεί η αδιέξοδη πολιτική της λιτότητας ή αν θέλεις να πιέσουμε για κάτι καλύτερο. Κι εκεί ξεκινάει το παράλογο..Κατηγορείς τον Τσίπρα ότι ευθύνεται για την όποια καταστροφή. Τον Τσίπρα που έχει αναλάβει εδώ και 5 μήνες. Τους ξέχασες συμπατριώτη μου όλους τους άλλους που στις πλάτες σου έχουν θησαυρίσει; Κατηγορείς τον Τσίπρα για ανευθυνότητα, ότι πετάει την καυτή πατάτα στο λαό. Αποφάσισε τελικά, θέλεις ή δε θέλεις να σε ρωτάνε για την τύχη σου; Μήπως εσύ είσαι ο ανεύθυνος ή ευθυνόφοβος; Μάθαμε να μας ρωτάνε μόνο κάθε 4 χρόνια τη γνώμη μας και μας έπεσε βαρύ το να μας ξαναρωτήσουν τόσο σύντομα;
Τι φοβάσαι ρε συνάνθρωπε; Από το διπλανό σου τα πήραν όλα. Κάποιος τρώει από τα σκουπίδια. Κάποιος αυτοκτόνησε. Κάποιος στέλνει το παιδί του στο σχολείο νηστικό. Εσύ..εσύ δουλεύεις με το χαμηλότερο μισθό και τα βγάζεις πέρα ίσα-ίσα. Τι φοβάσαι; Τόσο πολύ καλομάθαμε να τα βρίσκουμε όλα έτοιμα; Γίναμε η χώρα της καφετέριας και του σουβλατζίδικου. Χάσαμε την επαφή με τη γη μας, ξεχάσαμε τις δυνατότητες του τόπου μας. Ευτελίζουν την αξία της χώρας μας για να έρθουν και να αγοράσουν φιλέτα. Γιατί εκείνοι να μπορούν να εκμεταλλευτούν τα προτερήματα της χώρας μας κι εμείς όχι; Μπορούμε! Αλλά τεμπελιάζουμε. Κι ύστερα έρχεται η προπαγάνδα και ο φόβος και η καταστροφολογία. Άνθρωποι που ζουν στον πλούτο έρχονται να κάνουν μάθημα σε μένα και σε σένα για το ποιο είναι το καλό μας. Οι ίδιοι εκείνοι που πήραν μίζες, που υπέγραψαν την καταδίκη μας, τώρα έρχονται και μας λένε ότι μας συμφέρει να πούμε ΝΑΙ. Εάν εσύ συνάνθρωπε ταυτίζεσαι με τις ανάγκες και τα συμφέροντα του Μπόμπολα, του Αλαφούζου, του Γεωργιάδη, του Καραμανλή, κλπ., τότε πάω πάσο, ψήφισε ναι. Μην προσπαθείς όμως να με πείσεις ότι εσύ, αυτοί κι εγώ είμαστε το ίδιο ή ότι οι αποφάσεις που παίρνονται εξυπηρετούν τα συμφέροντα όλων μας στον ίδιο βαθμό.
Επιλέγω το ΟΧΙ. Το ΟΧΙ μου δε σημαίνει ότι θέλω να βγούμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή από το ευρώ. Αντιθέτως, επιθυμώ να μείνουμε στην Ε.Ε., επιθυμώ και η ίδια να κατοικήσω σε κάποια άλλη χώρα της Ε.Ε.. Επιθυμώ όμως να μείνω σε μια Ε.Ε. που θα βλέπει τη χώρα μου σαν ισότιμο μέλος και όχι σαν κορμί που αργοπεθαίνει και οι εταίροι βιάζονται να τη βγάλουν από τη μηχανική υποστήριξη για να πάρουν τα ζωτικά της όργανα. Επιθυμώ να μείνω σε μια Ε.Ε. που θα νοιάζεται για το βιοτικό επίπεδο των πολιτών της και όχι για την εξασφάλιση τραπεζικών κεφαλαίων. Επιθυμώ να μείνω σε μια Ε.Ε. που θα λέει αλήθειες στους λαούς της και δε θα λειτουργεί μόνο σε όφελος των πολιτικών και των επιχειρηματιών. Επιθυμώ να μείνω σε μια ένωση λαών η οποία θα σεβαστεί και θα ακούσει το ΟΧΙ μου και θα προσπαθήσει να συνεργαστεί μαζί μου ώστε να έρθει ένα καλύτερο μέλλον. Το ΝΑΙ του φόβου και της υποταγής στέλνει μόνο ένα μήνυμα. «Κάντε μου ό,τι θέλετε». Το ΟΧΙ δε σημαίνει απαραίτητα ρήξη και σύγκρουση. Είναι μια αρχή και ένας τρόπος να διεκδικήσεις και να θέσεις όρια. Τι φοβάσαι συνάνθρωπε;
Είμαστε παράξενος λαός. Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων κυβερνήσεων και ενώ τα μέτρα ψηφίζονταν κατά πλειοψηφία, άκουγα από πολλούς να λένε «Εμάς δε μας ρώτησε κανείς αν συμφωνούμε με αυτά τα μέτρα, δε μας ρώτησαν αν θέλαμε το ΔΝΤ και τα μνημόνια». Αποτέλεσμα όλων αυτών, αρκετά καθυστερημένα, ήταν να φύγουν από την εξουσία τα ίδια και τα ίδια πρόσωπα. Έρχεται λοιπόν ο πρωθυπουργός της χώρας σου μετά από διαπραγμάτευση στην οποία δεν είπε ναι σε όλα και σου ανακοινώνει ότι για πρώτη φορά μπορείς να πεις τη γνώμη σου. Για πρώτη φορά σε ρωτάει μια κυβέρνηση ανοιχτά και ξεκάθαρα αν θέλεις να συνεχιστεί η αδιέξοδη πολιτική της λιτότητας ή αν θέλεις να πιέσουμε για κάτι καλύτερο. Κι εκεί ξεκινάει το παράλογο..Κατηγορείς τον Τσίπρα ότι ευθύνεται για την όποια καταστροφή. Τον Τσίπρα που έχει αναλάβει εδώ και 5 μήνες. Τους ξέχασες συμπατριώτη μου όλους τους άλλους που στις πλάτες σου έχουν θησαυρίσει; Κατηγορείς τον Τσίπρα για ανευθυνότητα, ότι πετάει την καυτή πατάτα στο λαό. Αποφάσισε τελικά, θέλεις ή δε θέλεις να σε ρωτάνε για την τύχη σου; Μήπως εσύ είσαι ο ανεύθυνος ή ευθυνόφοβος; Μάθαμε να μας ρωτάνε μόνο κάθε 4 χρόνια τη γνώμη μας και μας έπεσε βαρύ το να μας ξαναρωτήσουν τόσο σύντομα;
Τι φοβάσαι ρε συνάνθρωπε; Από το διπλανό σου τα πήραν όλα. Κάποιος τρώει από τα σκουπίδια. Κάποιος αυτοκτόνησε. Κάποιος στέλνει το παιδί του στο σχολείο νηστικό. Εσύ..εσύ δουλεύεις με το χαμηλότερο μισθό και τα βγάζεις πέρα ίσα-ίσα. Τι φοβάσαι; Τόσο πολύ καλομάθαμε να τα βρίσκουμε όλα έτοιμα; Γίναμε η χώρα της καφετέριας και του σουβλατζίδικου. Χάσαμε την επαφή με τη γη μας, ξεχάσαμε τις δυνατότητες του τόπου μας. Ευτελίζουν την αξία της χώρας μας για να έρθουν και να αγοράσουν φιλέτα. Γιατί εκείνοι να μπορούν να εκμεταλλευτούν τα προτερήματα της χώρας μας κι εμείς όχι; Μπορούμε! Αλλά τεμπελιάζουμε. Κι ύστερα έρχεται η προπαγάνδα και ο φόβος και η καταστροφολογία. Άνθρωποι που ζουν στον πλούτο έρχονται να κάνουν μάθημα σε μένα και σε σένα για το ποιο είναι το καλό μας. Οι ίδιοι εκείνοι που πήραν μίζες, που υπέγραψαν την καταδίκη μας, τώρα έρχονται και μας λένε ότι μας συμφέρει να πούμε ΝΑΙ. Εάν εσύ συνάνθρωπε ταυτίζεσαι με τις ανάγκες και τα συμφέροντα του Μπόμπολα, του Αλαφούζου, του Γεωργιάδη, του Καραμανλή, κλπ., τότε πάω πάσο, ψήφισε ναι. Μην προσπαθείς όμως να με πείσεις ότι εσύ, αυτοί κι εγώ είμαστε το ίδιο ή ότι οι αποφάσεις που παίρνονται εξυπηρετούν τα συμφέροντα όλων μας στον ίδιο βαθμό.
Επιλέγω το ΟΧΙ. Το ΟΧΙ μου δε σημαίνει ότι θέλω να βγούμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή από το ευρώ. Αντιθέτως, επιθυμώ να μείνουμε στην Ε.Ε., επιθυμώ και η ίδια να κατοικήσω σε κάποια άλλη χώρα της Ε.Ε.. Επιθυμώ όμως να μείνω σε μια Ε.Ε. που θα βλέπει τη χώρα μου σαν ισότιμο μέλος και όχι σαν κορμί που αργοπεθαίνει και οι εταίροι βιάζονται να τη βγάλουν από τη μηχανική υποστήριξη για να πάρουν τα ζωτικά της όργανα. Επιθυμώ να μείνω σε μια Ε.Ε. που θα νοιάζεται για το βιοτικό επίπεδο των πολιτών της και όχι για την εξασφάλιση τραπεζικών κεφαλαίων. Επιθυμώ να μείνω σε μια Ε.Ε. που θα λέει αλήθειες στους λαούς της και δε θα λειτουργεί μόνο σε όφελος των πολιτικών και των επιχειρηματιών. Επιθυμώ να μείνω σε μια ένωση λαών η οποία θα σεβαστεί και θα ακούσει το ΟΧΙ μου και θα προσπαθήσει να συνεργαστεί μαζί μου ώστε να έρθει ένα καλύτερο μέλλον. Το ΝΑΙ του φόβου και της υποταγής στέλνει μόνο ένα μήνυμα. «Κάντε μου ό,τι θέλετε». Το ΟΧΙ δε σημαίνει απαραίτητα ρήξη και σύγκρουση. Είναι μια αρχή και ένας τρόπος να διεκδικήσεις και να θέσεις όρια. Τι φοβάσαι συνάνθρωπε;
Η αλήθεια είναι, όσο κι αν κάποιοι επιλέγουν να την κρύβουν, όσο κι αν κάποιοι άλλοι επιλέγουν να την αγνοούν, ότι ζούμε σε μια χρεοκοπημένη χώρα εδώ και χρόνια για την οποία ψευδώς κάποιοι παρουσιάζαν ότι υπήρχε σωτηρία και μόνη της σανίδα σωτηρίας ήταν τα συνεχή δάνεια. Βασικές γνώσεις να έχεις, καταλαβαίνεις ότι το πρόβλημα δε λύνεται όταν δανείζεσαι ποσά για να καλύψεις τα χρέη του παρελθόντος, αλλά όταν ο ίδιος παράγεις και πουλάς κάτι δικό σου. Αυτό το στοίχημα το έχουμε χάσει εδώ και καιρό, όμως ποτέ δεν είναι αργά να ξαναπροσπαθήσουμε.
Για να μη σε κουράζω όμως με πράγματα που όλο και κάπου έχεις ξαναδιαβάσει και ξανακούσει αυτές τις μέρες, θα γράψω κάτι τελευταίο. Γνωρίζοντας ότι είτε ναι, είτε όχι, το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο στο τέλος της διαδρομής, επιλέγω πια με γνώμονα μόνο τη συνείδηση και τα πιστεύω μου. Θέλω όταν θα με ρωτήσει η επόμενη γενιά τι έκανα για εκείνη, να μπορώ να της απαντήσω ότι προσπάθησα, ότι όταν είχα την ευκαιρία αντέδρασα. Θέλω όταν θα κοιτάζω προς τα μέσα μου να ξέρω ότι δεν νικήθηκα από το φόβο, από την ανασφάλεια. Θέλω να ξέρω ότι όντως, στο βαθμό που μπορούσα, στάθηκα στο πλευρό των συνανθρώπων μου και της πατρίδας μου όταν με είχαν περισσότερο ανάγκη. Πραγματικά ηττημένος είναι εκείνος που δεν προσπάθησε ποτέ. Πόση προσπάθεια κάνει άραγε αυτός που λέει ναι σε όλα;
Για να μη σε κουράζω όμως με πράγματα που όλο και κάπου έχεις ξαναδιαβάσει και ξανακούσει αυτές τις μέρες, θα γράψω κάτι τελευταίο. Γνωρίζοντας ότι είτε ναι, είτε όχι, το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο στο τέλος της διαδρομής, επιλέγω πια με γνώμονα μόνο τη συνείδηση και τα πιστεύω μου. Θέλω όταν θα με ρωτήσει η επόμενη γενιά τι έκανα για εκείνη, να μπορώ να της απαντήσω ότι προσπάθησα, ότι όταν είχα την ευκαιρία αντέδρασα. Θέλω όταν θα κοιτάζω προς τα μέσα μου να ξέρω ότι δεν νικήθηκα από το φόβο, από την ανασφάλεια. Θέλω να ξέρω ότι όντως, στο βαθμό που μπορούσα, στάθηκα στο πλευρό των συνανθρώπων μου και της πατρίδας μου όταν με είχαν περισσότερο ανάγκη. Πραγματικά ηττημένος είναι εκείνος που δεν προσπάθησε ποτέ. Πόση προσπάθεια κάνει άραγε αυτός που λέει ναι σε όλα;
Ντίνα