Το λοιπόν εχθές, ένα ακόμα μεροκάματο στη βιβλιοθήκη, συνέχιζα την εργασία μου. Είμαι στο κεφάλαιο που γράφω τι αναφέρει η έρευνα μέχρι σήμερα σχετικά με την επιτελεστικότητα του έμφυλου εαυτού σε σχέση με το έθνος. Διάβασα για την ποιητική του ανδρισμού στην Κρήτη, για τα μοιρολόγια της Μάνης, το προσκύνημα στην Τήνο, τους κανακάρηδες της Καρπάθου, την έκτρωση, τη μητρότητα, τους Σαρακατσάνους, το χορό στο Σοχό, τη διαμόρφωση της εθνικής ταυτότητας στον Λαγκαδά και άλλα ακόμα πολλά. Προφανώς η εθνική ταυτότητα λειτουργεί καταλυτικά στην επιτέλεση του έμφυλου εαυτού. Θέλω να πω ότι από μικρά μας μαθαίνουν – σχολείο και οικογένεια – πρώτα να είμαστε ελληνόπουλα κι ύστερα οτιδήποτε άλλο. Τώρα αν με ρωτήσετε τι είναι Έλληνας / Ελληνίδα, τι να σας πω;
Στον επίσημο Λόγο, όσον αφορά φύλο και σεξουαλικό προσανατολισμό αναγνωρίζονται οι cis* ετεροφυλόφιλοι άνδρες και γυναίκες, άντε τώρα με το σύμφωνο να αναγνωρίζονται και οι cis ομοφυλόφιλοι. Καταλαβαίνω ότι αυτές οι ταυτότητες είναι προβληματικές, αλλά τις χρησιμοποιώ διότι κάπως πρέπει να συνεννοηθούμε και διατηρώ επιφυλάξεις για το κατά πόσο, πέραν της ακαδημίας και των συλλογικοτήτων, είναι διαδεδομένοι άλλοι προσδιορισμοί. (Ένα μικρό κείμενο γράφω, νταξ;). Τώρα όσον αφορά το τι γλώσσα μιλάει, ποια είναι η θρησκεία του, τι αίμα έχει (επίσης θέλει πολλή ανάλυση) δε μπορώ να δώσω απάντηση σε ένα τόσο μικρό κείμενο. Ωστόσο, ρίχνοντας μια ματιά στο όχι πολύ μακρινό παρελθόν, κατά τη συγκρότηση του εθνικού κράτους και στις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία της εθνικής συνείδησης, μπορούμε να ανιχνεύσουμε στοιχεία που, μετασχηματισμένα μεν, φτάνουν στις μέρες.
Μου έχει κάνει εντύπωση (καλά, πολλά μου έχουν κάνει εντύπωση, με το βασικότερο, τη σχιζοφρένεια που μας θέλει απευθείας απόγονους του δεξιού αρχιδιού του Περικλή και του Αλέξανδρου -φυσικά μεγάλοι άνδρες- και ταυτόχρονα χριστιανούς ορθόδοξους) αυτό που η έρευνα, στο παράδειγμα για το προσκύνημα στην Τήνο, ονομάζει ανταγωνιστική οδύνη. Αν το κατάλαβα καλά, έχει να κάνει με μια συνεχή δραματική αυτοπαρουσίαση και κατ’ επέκταση επιτέλεση του εαυτού. Συζητάμε για τα προβλήματα της καθημερινότητας δραματοποιώντας τα, ανταγωνιζόμενοι στο ποιος την έχει πιο μεγάλη, την οδύνη του (φυσικά οι πολιτισμικές συνήθειες δεν είναι σταθερές). Νομίζω ότι η ανταγωνιστική οδύνη, σχετίζεται με το εθνικό μας αφήγημα. « Η Ελλάδα ποτέ δε πεθαίνει / δεν τη σκιάζει φοβέρα καμιά /[…] και ξανά προς τη δόξα τραβά». Συχνά μέσα από τις δραματικές αφηγήσεις και τα καθημερινά παράπονά μας για το πόσο δύσκολη ζωή είναι αυτή που ζούμε, φτάνουμε στο πώς τα καταφέραμε και επιβληθήκαμε των προβλημάτων, όπως η Ελλάδα που παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε, αναστήθηκε.
Σήμερα, δε σας γράφω για γκόμενες και ξύδια όχι γιατί θέλω να το παίξω βαθιά γκόμενα, αλλά γιατί κάνοντας ψυχοθεραπεία αναγνώρισα ότι μετέχω αυτής της συνήθειας. Γεγονός που μου δημιούργησε πολλά συναισθήματα, όπως θυμό, απέχθεια, στενοχώρια, έκπληξη... Έκπληξη όσον αφορά το πώς εντυπώνονται διάφορες συνήθειες πάνω μας χωρίς να το έχουμε επιλέξει αναλόγως του πολιτισμικού πλαισίου. Πόσα πράγματα είναι πολιτισμικά ορισμένα και δε μπορούμε να αποφύγουμε. Το ότι θύμωσα δε, όταν κατάλαβα ότι επιδίδομαι κι εγώ στα οδύνη games, μπορεί να οριστεί πολιτισμικά, διότι στην «Δύση» η επίδειξη αισθημάτων στη «δημόσια σφαίρα» (ακόμα περισσότερη ανάλυση) είναι τζιζ πόσο μάλλον του επονείδιστου συναισθήματος της οδύνης.
Ο δεύτερος λόγος που άνοιξα αυτό το θέμα έχει να κάνει με ένα τραγούδι που μου έχει σφηνώσει και με προβλημάτισε όσον αφορά την ομοιομορφία που επιβάλει η εθνικιστική ομοιομορφία. Οι συγκεκριμένοι κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε για να είμαστε ικανοί να φέρουμε την ταυτότητα του Έλληνα. Το τραγούδι είναι στα Γκρίκο (Grico) ή Κατωιταλιώτικα, διάλεκτο της Ελληνικής που περιλαμβάνει ιταλικά στοιχεία και απαντάται στην Κάτω Ιταλία. Τι είναι αυτοί οι άνθρωποι; Ιταλοί ή Έλληνες; Είναι η γλώσσα κριτήριο; Είναι η θρησκεία κριτήριο; Κι αν ναι, οι μουσουλμάνοι της Θράκης τι είναι; Ποιος μπορεί να τους πει ότι είναι περίπου Έλληνες ή καθόλου και με τι δικαίωμα; Τα παιδιά δεύτερης γενιάς τι είναι που γεννιόνται εδώ ή απλώς θέλουν να ανήκουν κάπου; Ποιος μπορεί να πει σε εμένα ότι δεν είμαι σωστή Ελληνίδα επειδή δεν τον παίρνω; Στην κάποια, την οποιαδήποτε που έκανε έκτρωση, ότι δεν είναι σωστή Ελληνίδα που δεν παράγει σερνικά παιδιά να μας προφυλάξουν από φανταστικούς εχθρούς;
Δε μιλάω από νομικής άποψης, το σύστημα κουτσά στραβά κάνει βήματα μπροστά (από μια αισιόδοξη σκοπιά). Στο θέμα του σεβασμού ωστόσο; Ούτε για ανοχή μιλάω, η ανοχή προϋποθέτει ότι ο άλλος έκανε μαλακία. Μιλάω για το αίσθημα του σεβασμού του άλλου χωρίς το Α-(λλο) κεφαλαίο. Χωρίς ναι μεν αλλά. Ό,τι λέμε μετά το αλλά, ακυρώνει τα πριν. Πάντα και παντού. Απόλυτο, αλλά γι’ αυτό και είναι ένα μικρό κείμενο και όχι επιστημονικό άρθρο. Δεν ξέρω τι αισθήματα θα προξενήσει αυτό το κείμενο. Είναι πολύ περιορισμένο για να μπορεί να με κράξει κανείς, θεωρώ πως επιτίθεμαι στην ελληνικότητα ή την cis ταυτότητα και αγγίζει ελαφρώς τον προβληματισμό μου. Το μόνο συμπέρασμα που μπορώ να πω ότι έχω βγάλει γενικώς και νομίζω ότι εδώ η γενίκευση είναι εύλογη αφορά μια μόνο φράση:
Μην είσαι κόπανος.
Πώς αναγνωρίζεις αν είσαι κόπανος; Αν αυτό που θες να πεις ξέρεις ότι θα πληγώσει τον άλλο και ο σκοπός σου είναι αυτός ακριβώς, μόνο και μόνο να πονέσεις κάποιον, να επιβληθείς σε κάποιον με το έτσι θέλω, τότε είσαι κόπανος.
Όλοι έχουμε δικαίωμα στην άποψή μας. Key word: μας. Είναι δική μας και για μας. Δεν θέλουν όλοι να την ακούσουν, κάτι φορές πρέπει να την κρατάς για τον εαυτό μας.
Γεια χαραντάν.
Βίκυ
Στον επίσημο Λόγο, όσον αφορά φύλο και σεξουαλικό προσανατολισμό αναγνωρίζονται οι cis* ετεροφυλόφιλοι άνδρες και γυναίκες, άντε τώρα με το σύμφωνο να αναγνωρίζονται και οι cis ομοφυλόφιλοι. Καταλαβαίνω ότι αυτές οι ταυτότητες είναι προβληματικές, αλλά τις χρησιμοποιώ διότι κάπως πρέπει να συνεννοηθούμε και διατηρώ επιφυλάξεις για το κατά πόσο, πέραν της ακαδημίας και των συλλογικοτήτων, είναι διαδεδομένοι άλλοι προσδιορισμοί. (Ένα μικρό κείμενο γράφω, νταξ;). Τώρα όσον αφορά το τι γλώσσα μιλάει, ποια είναι η θρησκεία του, τι αίμα έχει (επίσης θέλει πολλή ανάλυση) δε μπορώ να δώσω απάντηση σε ένα τόσο μικρό κείμενο. Ωστόσο, ρίχνοντας μια ματιά στο όχι πολύ μακρινό παρελθόν, κατά τη συγκρότηση του εθνικού κράτους και στις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία της εθνικής συνείδησης, μπορούμε να ανιχνεύσουμε στοιχεία που, μετασχηματισμένα μεν, φτάνουν στις μέρες.
Μου έχει κάνει εντύπωση (καλά, πολλά μου έχουν κάνει εντύπωση, με το βασικότερο, τη σχιζοφρένεια που μας θέλει απευθείας απόγονους του δεξιού αρχιδιού του Περικλή και του Αλέξανδρου -φυσικά μεγάλοι άνδρες- και ταυτόχρονα χριστιανούς ορθόδοξους) αυτό που η έρευνα, στο παράδειγμα για το προσκύνημα στην Τήνο, ονομάζει ανταγωνιστική οδύνη. Αν το κατάλαβα καλά, έχει να κάνει με μια συνεχή δραματική αυτοπαρουσίαση και κατ’ επέκταση επιτέλεση του εαυτού. Συζητάμε για τα προβλήματα της καθημερινότητας δραματοποιώντας τα, ανταγωνιζόμενοι στο ποιος την έχει πιο μεγάλη, την οδύνη του (φυσικά οι πολιτισμικές συνήθειες δεν είναι σταθερές). Νομίζω ότι η ανταγωνιστική οδύνη, σχετίζεται με το εθνικό μας αφήγημα. « Η Ελλάδα ποτέ δε πεθαίνει / δεν τη σκιάζει φοβέρα καμιά /[…] και ξανά προς τη δόξα τραβά». Συχνά μέσα από τις δραματικές αφηγήσεις και τα καθημερινά παράπονά μας για το πόσο δύσκολη ζωή είναι αυτή που ζούμε, φτάνουμε στο πώς τα καταφέραμε και επιβληθήκαμε των προβλημάτων, όπως η Ελλάδα που παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε, αναστήθηκε.
Σήμερα, δε σας γράφω για γκόμενες και ξύδια όχι γιατί θέλω να το παίξω βαθιά γκόμενα, αλλά γιατί κάνοντας ψυχοθεραπεία αναγνώρισα ότι μετέχω αυτής της συνήθειας. Γεγονός που μου δημιούργησε πολλά συναισθήματα, όπως θυμό, απέχθεια, στενοχώρια, έκπληξη... Έκπληξη όσον αφορά το πώς εντυπώνονται διάφορες συνήθειες πάνω μας χωρίς να το έχουμε επιλέξει αναλόγως του πολιτισμικού πλαισίου. Πόσα πράγματα είναι πολιτισμικά ορισμένα και δε μπορούμε να αποφύγουμε. Το ότι θύμωσα δε, όταν κατάλαβα ότι επιδίδομαι κι εγώ στα οδύνη games, μπορεί να οριστεί πολιτισμικά, διότι στην «Δύση» η επίδειξη αισθημάτων στη «δημόσια σφαίρα» (ακόμα περισσότερη ανάλυση) είναι τζιζ πόσο μάλλον του επονείδιστου συναισθήματος της οδύνης.
Ο δεύτερος λόγος που άνοιξα αυτό το θέμα έχει να κάνει με ένα τραγούδι που μου έχει σφηνώσει και με προβλημάτισε όσον αφορά την ομοιομορφία που επιβάλει η εθνικιστική ομοιομορφία. Οι συγκεκριμένοι κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε για να είμαστε ικανοί να φέρουμε την ταυτότητα του Έλληνα. Το τραγούδι είναι στα Γκρίκο (Grico) ή Κατωιταλιώτικα, διάλεκτο της Ελληνικής που περιλαμβάνει ιταλικά στοιχεία και απαντάται στην Κάτω Ιταλία. Τι είναι αυτοί οι άνθρωποι; Ιταλοί ή Έλληνες; Είναι η γλώσσα κριτήριο; Είναι η θρησκεία κριτήριο; Κι αν ναι, οι μουσουλμάνοι της Θράκης τι είναι; Ποιος μπορεί να τους πει ότι είναι περίπου Έλληνες ή καθόλου και με τι δικαίωμα; Τα παιδιά δεύτερης γενιάς τι είναι που γεννιόνται εδώ ή απλώς θέλουν να ανήκουν κάπου; Ποιος μπορεί να πει σε εμένα ότι δεν είμαι σωστή Ελληνίδα επειδή δεν τον παίρνω; Στην κάποια, την οποιαδήποτε που έκανε έκτρωση, ότι δεν είναι σωστή Ελληνίδα που δεν παράγει σερνικά παιδιά να μας προφυλάξουν από φανταστικούς εχθρούς;
Δε μιλάω από νομικής άποψης, το σύστημα κουτσά στραβά κάνει βήματα μπροστά (από μια αισιόδοξη σκοπιά). Στο θέμα του σεβασμού ωστόσο; Ούτε για ανοχή μιλάω, η ανοχή προϋποθέτει ότι ο άλλος έκανε μαλακία. Μιλάω για το αίσθημα του σεβασμού του άλλου χωρίς το Α-(λλο) κεφαλαίο. Χωρίς ναι μεν αλλά. Ό,τι λέμε μετά το αλλά, ακυρώνει τα πριν. Πάντα και παντού. Απόλυτο, αλλά γι’ αυτό και είναι ένα μικρό κείμενο και όχι επιστημονικό άρθρο. Δεν ξέρω τι αισθήματα θα προξενήσει αυτό το κείμενο. Είναι πολύ περιορισμένο για να μπορεί να με κράξει κανείς, θεωρώ πως επιτίθεμαι στην ελληνικότητα ή την cis ταυτότητα και αγγίζει ελαφρώς τον προβληματισμό μου. Το μόνο συμπέρασμα που μπορώ να πω ότι έχω βγάλει γενικώς και νομίζω ότι εδώ η γενίκευση είναι εύλογη αφορά μια μόνο φράση:
Μην είσαι κόπανος.
Πώς αναγνωρίζεις αν είσαι κόπανος; Αν αυτό που θες να πεις ξέρεις ότι θα πληγώσει τον άλλο και ο σκοπός σου είναι αυτός ακριβώς, μόνο και μόνο να πονέσεις κάποιον, να επιβληθείς σε κάποιον με το έτσι θέλω, τότε είσαι κόπανος.
Όλοι έχουμε δικαίωμα στην άποψή μας. Key word: μας. Είναι δική μας και για μας. Δεν θέλουν όλοι να την ακούσουν, κάτι φορές πρέπει να την κρατάς για τον εαυτό μας.
Γεια χαραντάν.
Βίκυ
*cis: Ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάποιον του οποίου η ταυτότητα φύλου ταιριάζει με το βιολογικό φύλο που γεννήθηκε.
RSS Feed
